- ուսումնասիրել թե ինչպիսի աղբի տեսակներ գոյություն ունեն:
գոյություն ունենի տարբեր տեսակի աղբ օրինակ՝ Թուղթ, Պլաստիկ շշեր, Ապակի։
Հայաստանում աղբը շատ վնաս է հասցնում, օրինակ՝ Նուբարաշենի աղբավայրը, որտեղ մեծ քանակությամբ կան պլաստիկներ, մարտկոցներով (մարտկոցների վրա նշված է, որ չի կարելի թափել)։ Վերջին տասնամյակում Հայաստանի աղբահանության ոլորտում դրական տեղաշարժ կա․ ավելացել են վերամշակող կազմակերպությունները, ավելացել են 3 տեսակի աղբ թափելու աղբամաններ։
- աղբաման՝ Թղթի Թափոների համար։
- աղբաման՝ Ապակի համար։
- աղբաման՝ Պլաստիկ շշերի համար։
Ի՞նչ է վերամաշկվում Հայաստանում
Թուղթ, ստվարաթուղթ
Վերամշակվում են՝
- սպիտակ թուղթ
- ստվարաթուղթ, այդ թվում նաև՝ հավկիթի ստվարաթղթե տարաները և խմորեղենի տուփերը
- գրքեր
- ամսագրեր
- տետրեր
Չեն վերամշակվում՝
- ՀԴՄ կտրոններ
- բնական հյութի և կաթի տուփեր
- լամինացված թուղթ
- անձեռոցիկ
- զուգարանի թուղթ
Պլաստիկ
Վերամշակվում են՝
- ջրի և այլ ըմպելիքների շշեր
- պոլիէթիլենային տոպրակներ
- հիգիենայի պարագաների ամաններ
- խաղալիքներ
- կաթնամթերքի տարաներ, այդ թվում` թթվասերի և մածունի տարաները
- PP, PET մակնշմամբ մեկանգամյա օգտագործման սպասք
Չեն վերամշակվում՝
- ձայնասկավառակներ
- իրեր, որոնց մեջ կան մետաղյա ու պլաստիկից մասեր
- ռետինե ձեռնոցներ
- ձավարեղենի և մակարոնեղենի փաթեթներ
- հավկիթի պլաստիկե տուփերը
- ջրի պլաստիկե բաժակները
- սննդի փաթեթավորման պլաստիկե պարագաները
- յոգուրտի գրեթե բոլոր տարաները
- բժշկական դիմակներ
Ապակի
Վերամշակվում են՝
- բոլոր տեսակի և գույնի ապակե տարաներ
- շշեր
- պատուհանի ապակիներ
Չեն վերամշակվում՝
- կերամիկական սպասք
- մեքենայի ապակիներ
- էկրաններ (հեռուստացույցի, համակարգչի)
- լամպեր
2․Ինչպես են վերամշակում աղբը այլ երկրներում․
Միացյալ Նահանգներ
Տարեկան վերամշակվում է 82 մլն տոննա թափոն, սա հավաքված աղբի 32% -ն է, մնացածը վերամշակվում, թաղվում կամ այրվում է: Վերջին տասնամյակի ընթացքում վերամշակված թափոնների ծավալը կրկնապատկվել է: Վերամշակման ծրագիրը ներառում է քաղաքներ և ավաններ, համայնքային մակարդակներում ֆինանսավորվում է թափոնների հեռացման ծրագրերը `դրանք վերամշակելու և դրանք նոր ապրանքների արտադրության մեջ օգտագործելու նպատակով: Փաստորեն, այս երկրում բիզնեսը կազմակերպվում է այնպես, որ վերամշակման գործընթացը սկսվի տնից: Տեղական իշխանությունները վարչական շրջանների բնակիչներին ուղարկում են այն իրերի ցուցակները, որոնք պետք է հետագայում մշակվեն: Մարդիկ տանը դասավորում են թերթեր, ամսագրեր, ստվարաթուղթ, ալյումինե բանկա և կափարիչներ, պլաստիկ շշեր, ապակե տարաներ և դրանք դնում տեղական վարչակազմի կողմից դրված տոպրակների և տարաների մեջ: Շաբաթվա որոշակի օրը վերամշակող կազմակերպության տրանսպորտը շրջում է փողոցներով և տարայի մեջ հավաքում ցուցադրված աղբը: Կան նաև տարածաշրջանային զանգվածային թափոնների հավաքման կետեր: Այս երկրի շատ նահանգներում, օրենսդրական մակարդակով որոշակի չափի և բնակչության քաղաքների համար, նախատեսվում է թափոնների որոշակի տոկոս հանձնել վերամշակման: Բացի թղթի և ալյումինի մնացորդներից, ամերիկացիները կարող են վերամշակել հեռուստատեսություն և համակարգչային սարքավորումներ, գրասենյակային սարքավորումներ, բջջային հեռախոսներ, էլեկտրական լամպեր, անվադողեր և կոշիկներ: Բացի այդ, երկրի պատասխանատու բնակիչները բարեխղճություն են ցուցաբերում, հագուստը միշտ չէ, որ դեն է նետվում, այլ նվիրաբերվում է բարեգործական հիմնադրամներին:
Շվեյցարիա
Այստեղ աղբավայրեր չկան: Այս երկրում տնօրինման հարցը արմատապես որոշվեց: զյուրիխում կա թափոնների տեսակավորման շուրջ 160 հավաքման կետ: Իսկ քաղաքացիները կարգապահորեն առանձին -առանձին դեն են նետում.
ալյումինե բանկա,
ապակե շշեր,
թափոնների թուղթ և այլ աղբ
Այս ամենը, քանի որ դա ձեռնտու է: Կենցաղային աղբի 43% -ը վերամշակման փոխարեն վերամշակվում է: Դեն նետեք պլաստմասսա – վճարովի ՝ մոտ 1,5 եվրո: Մարդիկ շահագրգռված են հնարավորինս շատ պլաստիկ փաթեթավորելու հատուկ տոպրակների մեջ: Եթե ինչ -որ մեկն անզգուշությամբ է տեսակավորում, այդ մեկը հաշվարկված է: Շվեյցարիայի երկիրը բարձր տեխնոլոգիական է, այստեղ հատուկ ստեղծված ծառայությունները հետևում են խախտողներին, և առաջին անգամ դրանք սահմանափակվում են նախազգուշացմամբ, կրկնվող խախտումների դեպքում նրանց դեմ միջոցներ են ձեռնարկվում ՝ ընդհուպ մինչև ոստիկանության ներգրավումը: Wasteանգվածային թափոններ, քաղաքացիները բերում են այրման կայանի տեսակավորման կետեր: Այստեղ են բերվում հին կահույք, կոտրված ու հին կենցաղային տեխնիկա, տեքստիլ և այլն: Շվեյցարիայում կա օրենք, որը նախատեսում է թափոնների հեռացում այրման միջոցով, այլ ոչ թե ինչ -որ տեղ դրանք պահելու համար: Urյուրիխի կանտոնում գործում են հինգ գործարաններ, որոնք այրում և վերամշակում են բոլոր թափոնները էներգիայի մեջ: Շվեյցարիայում աղբակույտերը դադարել են գոյություն ունենալ մի քանի տասնամյակ առաջ: Այս երկրում թափոնների հեռացումն ուղղված է նրա բնակիչների օգտին: Բնակելի շենքերը ջեռուցվում են այրվող թափոնների էներգիայից `կենտրոնացված ջեռուցման ցանցերի միջոցով. Սա երկրի զարգացման բարձր ցուցանիշն է: Իսկ այրված նյութից հետո մնացած մոխրից հանվում են գունավոր մետաղներ և նույնիսկ ոսկի:
Գերմանիա
Թափոնների տեսակավորման յուրահատուկ համակարգ է ստեղծվել մի քանի տարի առաջ: Այդ նպատակով տներում կամ բազմաբնակարան շենքերի դիմաց կան աղբարկղեր: Նրանք այնտեղ բաժանված էին ըստ գույնի:
Ստվարաթուղթը և թուղթը նետվում են կապույտ:
Պլաստիկ տարաները, շշերը և այլ տարաները գցվում են դեղինների մեջ:
Մոխրագույնները սննդի թափոններ են:
Ապակիները վերամշակվում են կանաչ գույնով, դրա համար տարաներ կան բազմաթիվ փողոցներում:
Այս երկրի քաղաքացիները պարտավոր էին տեսակավորել աղբը, իսկ արտադրողը ՝ փաթեթավորման նյութը: Թափոնների հեռացման ընկերությունները լիցենզավորված են: Օրինակ, Գերմանիայի Dual System- ը, որն ավելի հայտնի է Green Point ապրանքանիշի ներքո, բնակարանային ֆոնդին տրամադրում է դեղին աղբամաններ, որոնց մեջ թափվում են պլաստմասե, մետաղական կամ խառը նյութերի փաթեթավորումը և ապակե տարաները: Բեռնարկղերի տրամադրումը, մնացած աղբի հավաքումը և հեռացումը կատարվում են բնակարանային և կոմունալ ծառայությունների ձեռնարկությունների կողմից: Օրինակ, Բոննում, քաղաքային իշխանությունների պահանջով աղբահանությամբ զբաղվում է «Bonnorange» քաղաքային կոմունալ ծառայությունը: Նրանց խնդիրն է հավաքել թափոնների թուղթ, ստվարաթղթե փաթեթավորում, կոտրված սարքավորումներ և կենցաղային տեխնիկա, թունավոր նյութեր և զանգվածային թափոններ պարունակող տարրեր, ընդհանրապես ՝ պինդ թափոններ:
